سندروم تکفرزندی (Only Child Syndrome) به این باور اشتباه اشاره دارد که کودکانی که خواهر و برادر ندارند خصوصیات نامطلوب متعددی از خود بروز میدهند. این موضوع برخی از والدین را بسیار مضطرب میکند و باعث میشود فقط به همین دلیل فرزند دوم به دنیا بیاورند. شاید شما تکفرزندی هستید که در تمام دوران کودکی برچسب لوسبودن را بر خود تحمل کردهاید. شاید هم پدر یا مادری هستید که با شنیدن این نقلقولها، نگران آینده یگانه فرزندتان شدهاید. اگر چنین است، باید بگوییم از نتایج تحقیقات و نظرات تخصصی این مقاله غافلگیر خواهید شد.
تئوری سندروم تکفرزندی از چه زمانی پدید آمده است؟
حتما شما هم شنیدهاید که میگویند تکفرزندها لوساند، تقسیمکردن لذتها برایشان دشوار است، با سایر بچهها بهسختی گرم میگیرند و به سازشکردن علاقهای ندارند. بعضیها حتی معتقدند سرنوشت تکفرزندها تنهایی است. واقعا این نظرات از کجا سرچشمه گرفتهاند؟ باورتان نخواهد شد اگر بگوییم اصطلاح سندروم تکفرزندی تا اواخر دهه ۱۸۰۰ وجود نداشته است! در این زمان، دو روانشناس کودک نتایج پرسشنامههایی را بررسی کردند تا بتوانند کودکان را بر اساس ویژگیهای مختلفی دستهبندی کنند. آنها به نتایجی رسیدند که آغاز شایعات امروزی شد.
بهطور خلاصه، خروجی آن تحقیق نشان میداد کودکانی که خواهر و برادری ندارند ویژگیهای رفتاریِ منفیشان فهرست بلندبالایی شده بود. همان طور که اکنون میدانیم، نتایج یک پرسشنامه بهتنهایی برای اظهارنظر قطعی کافی نیست؛ اما در آن زمان، این دو روانشناس صرفا با استناد به همین یافتهها اعلام کردند که تکفرزندها گرایش محسوسی به ویژگیهای خاص نامطلوب دارند.
در ادامه این مقاله، نظر متخصصان امروزی را هم بررسی خواهیم کرد.
سندروم تکفرزندی چه خصوصیاتی به همراه دارد؟
از نظر آن تحقیق اولیه، تکبچهها لوس، خودخواه، خودمحور، ناسازگار، رئیسمآب، ضداجتماع و تنها هستند. چنین کودکانی چون والدینشان هرچه را میخواهند در اختیارشان قرار میدهند لوس میشوند. باورها بر این است که آنها در فردیتی خودخواهانه بزرگ میشوند و فقط به خود و نیازهایشان فکر میکنند. همچنین بهدلیل اینکه از برقراری ارتباط با خواهر و برادر بیبهرهاند، گرایشهای ضداجتماعی هم پیدا میکنند. برخی حتی معتقدند تکفرزندها در بزرگسالی نیز قادر به برقراری ارتباط سالم با همکاران خود نیستند و نسبت به انتقادها حساسیتهای تندی نشان میدهند.
نظرات کاربران